Just create kdao kdao all in one
១ កើតមកគ្មានមិត្ត ជីវិតគ្មានន័យ បើមាននិស្ស័យ គង់បានជួបគ្នា។
២ ខ្លៅពិតត្រូវសង្វាត ខ្លាចពិតត្រូវលុតដំ
ក្រពិតត្រូវខិតខំ មោហាដំនំនឹកដល់ធម៏ព្រះ។
៣ គេបបួល កុំអោយខាន បើគេបាន ត្រូវចេះសួរ គួរពុំគួរ ត្រងចំណេះ។
៤ ប៉ោយប៉ែតជាយដែនប្រឹងចាយលុយបាត ស្វាយរៀងសង្វាតខំចាយលុយឌុង
អ្នកមានចំណេះរស់នៅទីក្រុង ទិញគ្រឿងកំប៉ុងដកលុយដុល្លារ។
៥ ចូលព្រៃប្រទះបន្លា ការងារប្រទះឧបសគ្គ
អ្នកស្ងៀមសំដីត្រជាក់ អ្នកល្បីឈ្មោះជាក់ បានមកដោយខំ។
៦ តណ្ហាកើតឡើងពីចិត្ត កាយាប្រព្រឺត្តទង្វើ
ប្រាជ្ញានាំផ្លូវអោយធ្វើ សតិប្រសើរនាំទៅមង្គល។
៧ ធ្វើតាមសភាវគតិ អ្នកនឹងប្រព្រឹត្តទង្វើដដែលៗ ជាប្រចាំ
ប្រើប្រាស់ព្រលឹង សតិ ប្រាជ្ញា អ្នកនឹងវិឌ្ឍន៍គំនិត និង ទង្វើប្លែកៗជាដរាប។
៨ គេខុស ជួយកែលំអរ គេសាទរ ត្រូវបន្ទន់ប្រាណ។
៩ យល់់តូច ត្រូវចាប់គិត ដល់យល់់ធំពិត ត្រូវចេះវិភាគ។
១០ ជាពងមាន់ កុំរហន់ ជល់នឹងថ្ម ដល់ពេលញាស់ ខ្លួនរលាស់ ដើររំលង។
១១ ពេលដល់់ត្រើយ កុំកន្ដើយ ឆ្លើយអរគុណ នោះទើបពិត ជាគំនិត នៃគុណធម៌។
១២ កំហុសអ្នកផងធំគ្មានអ្វីថ្លែង កំហុសខ្លួនឯងបាំងបាត់សូន្យឈឹង
កំហុសគេតូចបើកភ្នែកសម្លឹង កំហុសខ្លួនប្រឹងកៀរនៅក្រោមជើង។
១៣ ព្រលឹមបែរគិតនឹកដល់ចន្ទ្រា ពេលយប់សន្ធិយានឹកសូរិយា
ម្ហូបឆ្ងាញ់ល្បែងសប្បាយនឹកសង្សារ មានទុក្ខខ្លោចផ្សានឹកម្ដាយឳពុក។
១៤ មុនមាន់រងាវសាកក្រោកឡើងម្ដង គយគន់អ្នកផងតាមដងវិថី
ថាតើពួកគាត់កំពុងធ្វើអ្វី រៀបចំតូបល្អីខ្លះខំធ្វើការ។
ម៉ោងដប់ព្រលប់នៅផ្សារដើមគរ សំលេងបន្ទរលាន់ពេញសោតា
នេះហើយជីវិតអ្នកក្សត់ទ្រព្យា សុខទុក្ខវេទនាត្រូវចេះតស៊ូ។
១៥ គ្រាក្រលំបាកមានមនុស្សម្នាក់ ជាទីពំនាក់មិនដែលឃ្លាត
គ្រាមានសប្បាយកុំបែរឆ្លៀត ហាក់មិនស្គាល់ញាតិរាប់អ្នកថ្មី។
១៦ បច្ចុប្បន្នជោគជ័យព្រោះមានអ្នកជួយ ខិតខំលើកស្ទួយចិញ្ចឹមស្ងួនភ្ញា
ចំណេះពេញប្រាណបានរៀនវិជ្ជា កុំបីរេរាតបស្នងគុណវិញ។
១៧ បើកភ្នែកងងិត បិទភ្នែកមានពន្លឺ។
១៨ ស្រឡាញ់វប្បធម៌ ត្រូវរក្សា ស្រឡាញ់កិរិយា ត្រូវរិះគិត
ស្រឡាញ់គុណធម៌ ប្រសើរពិត ស្រឡាញ់ជីវិត ប្រសើរក្រៃ។
១៩ ឆ្លៀតពេលទំនេរពីការសិក្សា រកថវិការដោះជីវភាព
ត្បិតអ្វីរស់ក្នុងត្រកូលតូចទាប លុតសមត្ថភាពថ្ងៃមុខភ្លឺស្វាង។
២០ ថ្ងៃនេះខិតខំធ្វើការងារ រងទុក្ខវេទនាពេលក្មេងខ្ចី
សង្ឃឹមថ្ងៃមុខជួបជោគជ័យ សាងជីវិតថ្មីស្រស់បំព្រង។
២១ ជំហទង់ជាតិតាមដងវិថី ឈរអួតលោកីកេរ្ដិ៍ឈ្មោះកិត្តិនាម
សូរបក់រវិចជាឆ្មាំចាំយាម អ្នកហ៊ានទីទាមប្រាកដវិនាស។
២២ ស្លឹកឈើ សម្រូត ជ្រុះក្បែរគល់ស្លឹកឈើ ប្រឹងរុល រសាត់ឆ្ងាយ។
កែសម្រួលដោយអ្នកមីងបូរណ៍
ស្លឹកឈើ ខ្យល់នឹង ជ្រុះហើយទ្រឹង នៅក្បែរគល់ស្លឹកឈើ វក់ខ្យល់ ហើររចល់ រសាត់ឆ្ងាយដើម។
២៣ កូនក្មេងមិនធ្លាប់ចាស់ តែមនុស្សចាស់ធ្លាប់ក្មេង
កូនក្មេងអាចចាស់ តែមនុស្សចាស់មិនអាចក្មេង។
២៤ ទឹកជាប្រយោជន៍ ទ្រទ្រង់សារពាង្គ ទឹកចិត្តធំជាង មហាសាគរ
ទឹកចិត្តជ្រួតជ្រៀប ដោយក្ដីអំណរ ទឹកចិត្តស្មោះសរ ល្អគ្មានអ្វីផ្ទឹម។
២៥ កំលាំងអ្វីប្រៀបបានកំលាំងចិត្ត ថាមពលសណ្ឋិតបំរុងក្នុងប្រាណ
រក្សាអោយនឹងគ្មានអ្វីរំខាន ប្រើគ្រប់មជ្ឍដ្ឋានសំរេចគោលដៅ។
២៦ លុយកាក់ជារបស់ក្រៅខ្លួន មិត្តភាពជាជំនួនក្នុងចិត្ត។
២៧ កំហឹងក្រេវក្រោធត្រូវទប់អោយជាប់ សតិបង្គាប់អោយតំាងអារម្មណ៍
កុំបណ្ដោយចិត្តផ្តេកផ្ដិតបង្ខំ កំសួលអារម្មណ៍រសាត់បាត់ឯង។
២៨ បុគ្គលឧត្តមព្យាយាមតស៊ូ ជាជនគំរូដល់អ្នកដទៃ
ប្រហែសភ្លេចខ្លួនអំណួតចក្រី ធ្លាក់សំយ៉ុងដីកប់ក្នុងភក់ជ្រាំ។
២៩ គ្រប់ពេលរវល់អប់រំដល់គេ ភ្លេចខ្លួនទទេអប់រំសួនតួ
ដូចនេះត្រូវគិតប្រៀងប្រិតសំនួរ តើខ្លួនត្រូវគួរអប់រំយ៉ាងណា។
៣០ ស្ម័គ្រចិត្តស្ម័គ្រកាយ ធ្វើរឿងទាំងឡាយ ដើម្បីគ្រួសារនិងប្រទេសជាតិ។
៣១ នារីអាងសម្រស់ បុរសអាងចំណេះ
សីលធម៌ធ្វេសប្រហែស គេដៀលត្មេះ ដល់ពូជពង្ស។
៣២ បិទភ្នែកស្រម៉ៃ ទស្សនវិស័យ អនាគតអ្នក
បើកភ្នែកឃើញច្បាស់ មិនប្រែក្រឡាស់ គំរោងជីវិត។
៣៣ ប្រកាន់ជំហរ ខំដើរបន្ដ ទោះដើរតែឯង
ថ្ងៃមួយភ្លេចខ្លួន មានគេថែថួន ដើរអមត្រសង។
៣៤ ថ្ងៃនេះរៀបចំគំរោងជីវិត វិភាគរិះគិតគួរធ្វើអ្វីខ្លះ
ថ្ងៃស្អែកបើមានអ្វីប្រែក្រលះ កែគំរោងច្បាស់រៀបឡើងម្ដងទៀត។
៣៥ បុប្ផាក្រពុំសាយភាយក្លិនស្នេហ៍ ភូមរាហើរក្បែរងងឹតមេឃា
ពេលអស់លំអងស្រពាប់គ្រាំគ្រា រក្សាមួយគ្រា ពេលដល់វេលា ក្លាយជាបុប្ផាសួគ៌។
៣៦ បុប្ផាក្រពុំសាយភាយក្លិនស្នេហ៍ ភូមរាហើរក្បែរងងឹតមេឃា ពេលអស់លំអងស្រពាប់គ្រាំគ្រា
តែបើរក្សាមួយគ្រា ពេលដល់វេលា នឹងក្លាយជា រាជនីនៃបុប្ផាសួគ៌។
៣៧ អធិរាជ្យក្ដាមសមុទ្រខាងត្បូង សេនាអមច្រូងឆ្ពោះទិសខាងជើង
មាន់ចែរងាវស្រែកបែកផ្កាភ្លើង ជន្លេនជាន់ឈ្លើងខ្លាចឬទ្ធិចេស្ដា។
៣៨ សំបកខាងក្រៅបំភ័ណគំនិត សោភ័ណនិមិត្តបំភ័ណអារម្មណ៍
បើមិនរិះគិតវិភាគផ្សែផ្សំ លង់ខ្លួនដំនំទៅក្នុងមនោគម។
៣៩ ដាំពូជគំនិត ដុះផ្លែប្រាជ្ញា ដាំពូជនិន្ទា ផ្លែល្វាជាញាតិ។
៤០ មហាព្យុះសង្ឃរាក្នុងគំនិត ផ្គរលាន់កកិតក្នុងដើមទ្រូង
ជលសាបោកបក់ពេញនេត្រវង់ សតិតម្រងតាំងចិត្តស្ងប់។
៤១ គោរពពេលវេលាអោយដូចគោរពព្រះ
ជំនះភាពធ្វេសប្រហែសដោយការទំនួលខុសត្រូវ។
៤២ សំដីសបង្ហាញពីសីលធម៌
សំដីសបង្ហាញពីប្រាជ្ញា
សំដីសបង្ហាញពីពង្សា
សំដីសបង្ហាញពីរូបអ្នក។
៤៣ ស្ងៀមជាងស្រដី បើនិយាយអោយមានប្រយោជន៍។
៤៤ ទ្រឹស្ដីហូរដល់កែង អនុវត្តន៍ជាក់ស្ដែងមិនស្មើមនុស្សខ្លៅ។
៤៥ រស់ជាប្រយោជន៍ដល់អ្នកដទៃ
ជីវិតមានន័យដោយការរាប់អាន។
៤៦ បរាជ័យថ្ងៃនេះ ជោគជ័យថ្ងៃបន្ទាប់។
៤៧ ជំហានអណ្ដើក ដំណើររវើក ឆ្ពោះដល់គោលដៅ។
៤៨ កុំប្រឹងជ្រួលតាមខ្យល់ នាំអំពល់ដល់អត្មា
សម្លឹងមើលបញ្ហា ប្រើប្រាជ្ញាស្រាយចម្ងល់។
៤៩ ដាក់ខ្លួនក្នុងបញ្ហា ទាល់ប្រាជ្ញាគិតមិនយល់
ដកខ្លួនក្រៅកង្វល់ សម្លឹងហេតុស្វែងវិធី។
៥០ សោភ័ណផ្ទៃមុខ ស្រស់បានម្ភ៉ៃឆ្នាំ
កេរ្ដិ៍ឈ្មោះល្អផ្ដាំ តរាប់តំណរ។
៥១ ពេជ្រក្នុងអន្ទាក់ អ្នកណាក៏ចង់លោ
ចូលជាប់ត្រឹម ក ត្រដស្រែកអោយគេជួយ។
៥២ ចំណេះមិនដល់ ខំប្រឹងខ្វាយខ្វល់ ពាក់អាវអ្នកប្រាជ្ញ
ធ្វើខ្លួនពូកែ ដើរក្បែរអ្នកប្រាជ្ញ ស្ដីទាំងភ័យខ្លាច ព្រោះខ្លួននៅស្ទើរ។
៥៣ ចាំ ចាំ ចាំ ចាំ ចាំរយខែឆ្នាំ ចាំរៀងរហូត
ធ្វើ ធ្វើ ធ្វើ ធ្វើ ទោះតិចក៏ធ្វើ លទ្ធផលនឹងមាន។
៥៤ សម្លឹងបញ្ហា គ្រប់ជ្រុងកាលណា ចាំហ៊ានសន្មត់។
៥៥ ប្រើប្រាស់វេលា ដោះស្រាយបញ្ហា ប្រសើរថ្លៃថ្លា ជាងឈ្លោះប្រកែក។
៥៦ ការមិនទទួលកំហុសមួយពេល ជាការកុហកខ្លួនឯងអស់មួយជីវិត។
៥៧ ត្រូវចេះដាក់ខ្លួន ទោះចេះច្បាប់ក្បួន ដល់ណាក៏ដោយ។
៥៨ ជ័យជំនះនៃការឈ្នានី ជាជ័យជំនះដែលបរាជ័យ
ជ័យជំនះនៃការអប់រំមនុស្ស អោយមានជ័យជំនះ ជាមហាជ័យជំនះ។
៥៩ គ្រប់យ៉ាងបានមកពីការសន្សំ ចំណេះឧត្តមចាយចេញទៅវិញ។
៦០ អំណួតថាខ្លួនខ្លាំង ពេលទាល់បាក់កម្លាំង ធ្វើមុខស្លាំង លែងហាស្ដី។
៦១ ពេលមានកង្វះខាត ត្រូវសង្វាត បំពេញភ្លាម។
៦២ ថ្នាក់បណ្ឌិតទើបតែបញ្ចប់ ត្រឡប់ជីវិតក្នុងសង្គម ទើបតែចាប់ផ្ដើម។
៦៣ ត្រូវរៀនចេះប្រើលុយ កុំអង្គុយ ចាំលុយមកប្រើវិញ។
៦៤ យកចិត្តគេធៀបចិត្តឯង កុំប្រឹងស្ដែង យើងគឺយើង។
៦៥ កែកំហុសខ្លួនបានមួយចំនុច ប្រសើរបំផុត ជាងកែកំហុសគេបានដប់។
៦៦ បិទភ្នែក តាំងស្មារតី គំនិតថ្មី ផុសសុះសាយ។
៦៧ បង្កើតឪកាសសម្រាប់ខ្លួនឯង ល្អជាងចំបែងរងចាំឪកាស
បង្កើតឪកាសសម្រាប់គេផង ល្អជាងប៉នប៉ងចង់បានពីគេ។
៦៨ ខ្មៅដៃមួយដើម ចាររឿងពិសិដ្ឋមួយក្បាល
អ្នកប្រាជ្ញមួយរូប អប់រំមនុស្សមួយផែនដី។
៦៩ ជណ្ដើរជីវិត មានច្រើនកាំ អ្នកឡើងប្រចាំ យល់វែងឆ្ងាយ
អ្នកខ្ជិលច្រអូស ទាំងចិត្តកាយ រីករាយសប្បាយ កាំផ្ទាល់ដី។
៧០ រៀនជ្រើសបុគ្គល គំរូក្នុងចិត្ត រួចរៀនប្រព្រឹត្ត ដើរតាមគន្លង
រៀនអនុវត្ត កុំអោយខុសឆ្គង រៀនលើសរៀមច្បង ស្នងតំណែងលោក។
៧១ ព្រហ្មលិខិតជាអ្នកចារ ឯវាសនាយើងកំនត់
ចង់ធ្វើអ្វីអោយម៉ត់ចត់ ទោះនឿយហត់ស៊ូជានិច្ច។
៧២ ទឹកទន្លេមាននាចជោរ ចរន្ដហូរតាមរដូវ
ឯទឹកចិត្តតម្កល់នៅ ស្ងប់តទៅថេរចិរកាល។
៧៣ វិថីសួនច្បារ គយគន់ទស្សនា ទៅហើយទៅទៀត
វិថីជីវិត វេលាកំរិត ទៅមិនត្រឡប់។
៧៤ ស្កប់ស្កល់នូវអ្វីដែលខ្លួនមាន ធ្វើបុណ្យដាក់ទានដល់សង្គម។
៧៥ ពេលរស់ជួបជុំភ្លេចប្រព្រឹត្ត រវល់រាប់មិត្តភ្លេចម៉ែឳ
ដល់ពេលជីវិតលោកចាកទៅ ទើបភ្ញាក់ហ្មងសៅវិប្បដិសារី។
៧៦ ចង់ស្វែងការងារកុំភ័យភិត បែរមានគំនិតថាខ្លួនអន់
ការងារបង្រៀនម្ចាស់តូចតន់ បណ្ដោះអាសន្នត្រូវអត់ធ្មត់។
៧៧ បើស្អប់អំពើអាក្រក់ហើយ កុំសោះឡើយ ទៅយកអំពើនោះសាងលើគេវិញ។
៧៨ ធម្មជាតិនៃអ្នកប្រមឹក តែងរលឹក នឹកដបស្រា
ធម្មជាតិនៃអ្នកសិក្សា តែងប្រាថ្នា អប់រំខ្លួន។
៧៩ ស្រមោល នៅក្បែររូប ពេលមានពន្លឺ
សម្បជញ្ញៈ តែងបំភ្លឺ ទោះយប់ទោះថ្ងៃ។
៨០ សំលៀងសតិ អោយមុត សំលៀងប្រាជ្ញា អោយស្រួច
អប់រំចិត្ត អោយស្ងប់ អប់រំកាយ អោយណាយ។
៨១ យសសក្ដិលើស្មា ការគោរពមួយភ្លេត
យសសក្ដិក្នុងចិត្ត ការគោរពពេញមួយជីវិត។
៨២ ស្ដាប់ច្រើន មើលច្រើន អានច្រើន រៀនច្រើន កើនចំណេះ
សួរច្រើន គិតច្រើន វិភាគច្រើន ពិចារណាច្រើន កើនប្រាជ្ញា។
៨៣ ធ្វើខ្លួនឧស្សាហ៍ ជំនួសការខ្ជិល។
៨៤ ផ្ទៃមុខញញឹម សង្ឃឹមក្នុងចិត្ត។
៨៥ បំភ្លេកទុក្ខសោកអតីតកាល សម្លឹងគោលដៅអនាគតកាល ព្យាយាមអនុវត្តពេលបច្ចុប្បន្នកាល។
៨៦ បេះដួងមួយ ក្នុងបុគ្គលពីរនាក់។
៨៧ មើលសង្គមក្នុងផ្លូវផ្សេង រកវិធីផ្សេងដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម។
៨៨ ផ្អែម ល្វីង ជូរ ចត់ សាប ប្រៃ ហិល ជារសជាតិនៃជីវិត។
៨៩ ដោយអំណាចនៃការព្យាយាមមិនរាថយ ក្ដីសង្ឃឹមរាប់រយនៅតែមាន។
៩០ បើពិភពលោកពិតងងិតសូន្យឈឹង ខិតខំពង្រឹងខ្លួន ក្លាយជាពន្លឺ បំភ្លឺពិភពលោកវិញ។
៩១ ប្រាថ្នាសន្ដិភាពពិភពលោក រកជំរកសន្ដិភាពនៅក្នុងខ្លួន។
៩២ គោរពលើវិជ្ជាជីវៈ មនសិការអ្នកនឹងមិនស្ដីបន្ទោស។
៩៣ កូនល្អនាំសុខចូលគ្រួសារ កូនបាបសានាំទុក្ខចូលសង្គម។
៩៤ សាលារៀនមានគ្រប់កន្លែង បើចេះស្វែងនឹងប្រទះ។
៩៥ ធនធានសំបូរ នគរសប្បាយ
ធនធានខ្ជះខ្ជាយ រលាយដូចផេះ។
៩៦ បង្រៀនគេដប់ចេះដល់ដប់មួយ កុំគិតដេកព្រួយខំលាក់ចំណេះ។
៩៧ រៀនធ្វើល្អពេលនៅតូច កុំខិលខូចនាំខុសខាត។
៩៨ កាយស្អាត វាចាល្អ ចិត្តបរិសុទ្ធ
កាយលំទោន វាចាទន់ភ្លន់ ចិត្តមេត្តា។
៩៩ កល្យាណមិត្ត នាំជីវិត មានសោភ័ណ។
១០០ ទទួលគុណមួយដង ចងចាំតបស្នងមួយជីវិត។
និពន្ធដោយ សុខ គឹមហេង
១ កើតមកគ្មានមិត្ត ជីវិតគ្មានន័យ បើមាននិស្ស័យ គង់បានជួបគ្នា។
២ ខ្លៅពិតត្រូវសង្វាត ខ្លាចពិតត្រូវលុតដំ
ក្រពិតត្រូវខិតខំ មោហាដំនំនឹកដល់ធម៏ព្រះ។
៣ គេបបួល កុំអោយខាន បើគេបាន ត្រូវចេះសួរ គួរពុំគួរ ត្រងចំណេះ។
៤ ប៉ោយប៉ែតជាយដែនប្រឹងចាយលុយបាត ស្វាយរៀងសង្វាតខំចាយលុយឌុង
អ្នកមានចំណេះរស់នៅទីក្រុង ទិញគ្រឿងកំប៉ុងដកលុយដុល្លារ។
៥ ចូលព្រៃប្រទះបន្លា ការងារប្រទះឧបសគ្គ
អ្នកស្ងៀមសំដីត្រជាក់ អ្នកល្បីឈ្មោះជាក់ បានមកដោយខំ។
៦ តណ្ហាកើតឡើងពីចិត្ត កាយាប្រព្រឺត្តទង្វើ
ប្រាជ្ញានាំផ្លូវអោយធ្វើ សតិប្រសើរនាំទៅមង្គល។
៧ ធ្វើតាមសភាវគតិ អ្នកនឹងប្រព្រឹត្តទង្វើដដែលៗ ជាប្រចាំ
ប្រើប្រាស់ព្រលឹង សតិ ប្រាជ្ញា អ្នកនឹងវិឌ្ឍន៍គំនិត និង ទង្វើប្លែកៗជាដរាប។
៨ គេខុស ជួយកែលំអរ គេសាទរ ត្រូវបន្ទន់ប្រាណ។
៩ យល់់តូច ត្រូវចាប់គិត ដល់យល់់ធំពិត ត្រូវចេះវិភាគ។
១០ ជាពងមាន់ កុំរហន់ ជល់នឹងថ្ម ដល់ពេលញាស់ ខ្លួនរលាស់ ដើររំលង។
១១ ពេលដល់់ត្រើយ កុំកន្ដើយ ឆ្លើយអរគុណ នោះទើបពិត ជាគំនិត នៃគុណធម៌។
១២ កំហុសអ្នកផងធំគ្មានអ្វីថ្លែង កំហុសខ្លួនឯងបាំងបាត់សូន្យឈឹង
កំហុសគេតូចបើកភ្នែកសម្លឹង កំហុសខ្លួនប្រឹងកៀរនៅក្រោមជើង។
១៣ ព្រលឹមបែរគិតនឹកដល់ចន្ទ្រា ពេលយប់សន្ធិយានឹកសូរិយា
ម្ហូបឆ្ងាញ់ល្បែងសប្បាយនឹកសង្សារ មានទុក្ខខ្លោចផ្សានឹកម្ដាយឳពុក។
១៤ មុនមាន់រងាវសាកក្រោកឡើងម្ដង គយគន់អ្នកផងតាមដងវិថី
ថាតើពួកគាត់កំពុងធ្វើអ្វី រៀបចំតូបល្អីខ្លះខំធ្វើការ។
ម៉ោងដប់ព្រលប់នៅផ្សារដើមគរ សំលេងបន្ទរលាន់ពេញសោតា
នេះហើយជីវិតអ្នកក្សត់ទ្រព្យា សុខទុក្ខវេទនាត្រូវចេះតស៊ូ។
១៥ គ្រាក្រលំបាកមានមនុស្សម្នាក់ ជាទីពំនាក់មិនដែលឃ្លាត
គ្រាមានសប្បាយកុំបែរឆ្លៀត ហាក់មិនស្គាល់ញាតិរាប់អ្នកថ្មី។
១៦ បច្ចុប្បន្នជោគជ័យព្រោះមានអ្នកជួយ ខិតខំលើកស្ទួយចិញ្ចឹមស្ងួនភ្ញា
ចំណេះពេញប្រាណបានរៀនវិជ្ជា កុំបីរេរាតបស្នងគុណវិញ។
១៧ បើកភ្នែកងងិត បិទភ្នែកមានពន្លឺ។
១៨ ស្រឡាញ់វប្បធម៌ ត្រូវរក្សា ស្រឡាញ់កិរិយា ត្រូវរិះគិត
ស្រឡាញ់គុណធម៌ ប្រសើរពិត ស្រឡាញ់ជីវិត ប្រសើរក្រៃ។
១៩ ឆ្លៀតពេលទំនេរពីការសិក្សា រកថវិការដោះជីវភាព
ត្បិតអ្វីរស់ក្នុងត្រកូលតូចទាប លុតសមត្ថភាពថ្ងៃមុខភ្លឺស្វាង។
២០ ថ្ងៃនេះខិតខំធ្វើការងារ រងទុក្ខវេទនាពេលក្មេងខ្ចី
សង្ឃឹមថ្ងៃមុខជួបជោគជ័យ សាងជីវិតថ្មីស្រស់បំព្រង។
២១ ជំហទង់ជាតិតាមដងវិថី ឈរអួតលោកីកេរ្ដិ៍ឈ្មោះកិត្តិនាម
សូរបក់រវិចជាឆ្មាំចាំយាម អ្នកហ៊ានទីទាមប្រាកដវិនាស។
២២ ស្លឹកឈើ សម្រូត ជ្រុះក្បែរគល់ស្លឹកឈើ ប្រឹងរុល រសាត់ឆ្ងាយ។
កែសម្រួលដោយអ្នកមីងបូរណ៍
ស្លឹកឈើ ខ្យល់នឹង ជ្រុះហើយទ្រឹង នៅក្បែរគល់ស្លឹកឈើ វក់ខ្យល់ ហើររចល់ រសាត់ឆ្ងាយដើម។
២៣ កូនក្មេងមិនធ្លាប់ចាស់ តែមនុស្សចាស់ធ្លាប់ក្មេង
កូនក្មេងអាចចាស់ តែមនុស្សចាស់មិនអាចក្មេង។
២៤ ទឹកជាប្រយោជន៍ ទ្រទ្រង់សារពាង្គ ទឹកចិត្តធំជាង មហាសាគរ
ទឹកចិត្តជ្រួតជ្រៀប ដោយក្ដីអំណរ ទឹកចិត្តស្មោះសរ ល្អគ្មានអ្វីផ្ទឹម។
២៥ កំលាំងអ្វីប្រៀបបានកំលាំងចិត្ត ថាមពលសណ្ឋិតបំរុងក្នុងប្រាណ
រក្សាអោយនឹងគ្មានអ្វីរំខាន ប្រើគ្រប់មជ្ឍដ្ឋានសំរេចគោលដៅ។
២៦ លុយកាក់ជារបស់ក្រៅខ្លួន មិត្តភាពជាជំនួនក្នុងចិត្ត។
២៧ កំហឹងក្រេវក្រោធត្រូវទប់អោយជាប់ សតិបង្គាប់អោយតំាងអារម្មណ៍
កុំបណ្ដោយចិត្តផ្តេកផ្ដិតបង្ខំ កំសួលអារម្មណ៍រសាត់បាត់ឯង។
២៨ បុគ្គលឧត្តមព្យាយាមតស៊ូ ជាជនគំរូដល់អ្នកដទៃ
ប្រហែសភ្លេចខ្លួនអំណួតចក្រី ធ្លាក់សំយ៉ុងដីកប់ក្នុងភក់ជ្រាំ។
២៩ គ្រប់ពេលរវល់អប់រំដល់គេ ភ្លេចខ្លួនទទេអប់រំសួនតួ
ដូចនេះត្រូវគិតប្រៀងប្រិតសំនួរ តើខ្លួនត្រូវគួរអប់រំយ៉ាងណា។
៣០ ស្ម័គ្រចិត្តស្ម័គ្រកាយ ធ្វើរឿងទាំងឡាយ ដើម្បីគ្រួសារនិងប្រទេសជាតិ។
៣១ នារីអាងសម្រស់ បុរសអាងចំណេះ
សីលធម៌ធ្វេសប្រហែស គេដៀលត្មេះ ដល់ពូជពង្ស។
៣២ បិទភ្នែកស្រម៉ៃ ទស្សនវិស័យ អនាគតអ្នក
បើកភ្នែកឃើញច្បាស់ មិនប្រែក្រឡាស់ គំរោងជីវិត។
៣៣ ប្រកាន់ជំហរ ខំដើរបន្ដ ទោះដើរតែឯង
ថ្ងៃមួយភ្លេចខ្លួន មានគេថែថួន ដើរអមត្រសង។
៣៤ ថ្ងៃនេះរៀបចំគំរោងជីវិត វិភាគរិះគិតគួរធ្វើអ្វីខ្លះ
ថ្ងៃស្អែកបើមានអ្វីប្រែក្រលះ កែគំរោងច្បាស់រៀបឡើងម្ដងទៀត។
៣៥ បុប្ផាក្រពុំសាយភាយក្លិនស្នេហ៍ ភូមរាហើរក្បែរងងឹតមេឃា
ពេលអស់លំអងស្រពាប់គ្រាំគ្រា រក្សាមួយគ្រា ពេលដល់វេលា ក្លាយជាបុប្ផាសួគ៌។
៣៦ បុប្ផាក្រពុំសាយភាយក្លិនស្នេហ៍ ភូមរាហើរក្បែរងងឹតមេឃា ពេលអស់លំអងស្រពាប់គ្រាំគ្រា
តែបើរក្សាមួយគ្រា ពេលដល់វេលា នឹងក្លាយជា រាជនីនៃបុប្ផាសួគ៌។
៣៧ អធិរាជ្យក្ដាមសមុទ្រខាងត្បូង សេនាអមច្រូងឆ្ពោះទិសខាងជើង
មាន់ចែរងាវស្រែកបែកផ្កាភ្លើង ជន្លេនជាន់ឈ្លើងខ្លាចឬទ្ធិចេស្ដា។
៣៨ សំបកខាងក្រៅបំភ័ណគំនិត សោភ័ណនិមិត្តបំភ័ណអារម្មណ៍
បើមិនរិះគិតវិភាគផ្សែផ្សំ លង់ខ្លួនដំនំទៅក្នុងមនោគម។
៣៩ ដាំពូជគំនិត ដុះផ្លែប្រាជ្ញា ដាំពូជនិន្ទា ផ្លែល្វាជាញាតិ។
៤០ មហាព្យុះសង្ឃរាក្នុងគំនិត ផ្គរលាន់កកិតក្នុងដើមទ្រូង
ជលសាបោកបក់ពេញនេត្រវង់ សតិតម្រងតាំងចិត្តស្ងប់។
៤១ គោរពពេលវេលាអោយដូចគោរពព្រះ
ជំនះភាពធ្វេសប្រហែសដោយការទំនួលខុសត្រូវ។
៤២ សំដីសបង្ហាញពីសីលធម៌
សំដីសបង្ហាញពីប្រាជ្ញា
សំដីសបង្ហាញពីពង្សា
សំដីសបង្ហាញពីរូបអ្នក។
៤៣ ស្ងៀមជាងស្រដី បើនិយាយអោយមានប្រយោជន៍។
៤៤ ទ្រឹស្ដីហូរដល់កែង អនុវត្តន៍ជាក់ស្ដែងមិនស្មើមនុស្សខ្លៅ។
៤៥ រស់ជាប្រយោជន៍ដល់អ្នកដទៃ
ជីវិតមានន័យដោយការរាប់អាន។
៤៦ បរាជ័យថ្ងៃនេះ ជោគជ័យថ្ងៃបន្ទាប់។
៤៧ ជំហានអណ្ដើក ដំណើររវើក ឆ្ពោះដល់គោលដៅ។
៤៨ កុំប្រឹងជ្រួលតាមខ្យល់ នាំអំពល់ដល់អត្មា
សម្លឹងមើលបញ្ហា ប្រើប្រាជ្ញាស្រាយចម្ងល់។
៤៩ ដាក់ខ្លួនក្នុងបញ្ហា ទាល់ប្រាជ្ញាគិតមិនយល់
ដកខ្លួនក្រៅកង្វល់ សម្លឹងហេតុស្វែងវិធី។
៥០ សោភ័ណផ្ទៃមុខ ស្រស់បានម្ភ៉ៃឆ្នាំ
កេរ្ដិ៍ឈ្មោះល្អផ្ដាំ តរាប់តំណរ។
៥១ ពេជ្រក្នុងអន្ទាក់ អ្នកណាក៏ចង់លោ
ចូលជាប់ត្រឹម ក ត្រដស្រែកអោយគេជួយ។
៥២ ចំណេះមិនដល់ ខំប្រឹងខ្វាយខ្វល់ ពាក់អាវអ្នកប្រាជ្ញ
ធ្វើខ្លួនពូកែ ដើរក្បែរអ្នកប្រាជ្ញ ស្ដីទាំងភ័យខ្លាច ព្រោះខ្លួននៅស្ទើរ។
៥៣ ចាំ ចាំ ចាំ ចាំ ចាំរយខែឆ្នាំ ចាំរៀងរហូត
ធ្វើ ធ្វើ ធ្វើ ធ្វើ ទោះតិចក៏ធ្វើ លទ្ធផលនឹងមាន។
៥៤ សម្លឹងបញ្ហា គ្រប់ជ្រុងកាលណា ចាំហ៊ានសន្មត់។
៥៥ ប្រើប្រាស់វេលា ដោះស្រាយបញ្ហា ប្រសើរថ្លៃថ្លា ជាងឈ្លោះប្រកែក។
៥៦ ការមិនទទួលកំហុសមួយពេល ជាការកុហកខ្លួនឯងអស់មួយជីវិត។
៥៧ ត្រូវចេះដាក់ខ្លួន ទោះចេះច្បាប់ក្បួន ដល់ណាក៏ដោយ។
៥៨ ជ័យជំនះនៃការឈ្នានី ជាជ័យជំនះដែលបរាជ័យ
ជ័យជំនះនៃការអប់រំមនុស្ស អោយមានជ័យជំនះ ជាមហាជ័យជំនះ។
៥៩ គ្រប់យ៉ាងបានមកពីការសន្សំ ចំណេះឧត្តមចាយចេញទៅវិញ។
៦០ អំណួតថាខ្លួនខ្លាំង ពេលទាល់បាក់កម្លាំង ធ្វើមុខស្លាំង លែងហាស្ដី។
៦១ ពេលមានកង្វះខាត ត្រូវសង្វាត បំពេញភ្លាម។
៦២ ថ្នាក់បណ្ឌិតទើបតែបញ្ចប់ ត្រឡប់ជីវិតក្នុងសង្គម ទើបតែចាប់ផ្ដើម។
៦៣ ត្រូវរៀនចេះប្រើលុយ កុំអង្គុយ ចាំលុយមកប្រើវិញ។
៦៤ យកចិត្តគេធៀបចិត្តឯង កុំប្រឹងស្ដែង យើងគឺយើង។
៦៥ កែកំហុសខ្លួនបានមួយចំនុច ប្រសើរបំផុត ជាងកែកំហុសគេបានដប់។
៦៦ បិទភ្នែក តាំងស្មារតី គំនិតថ្មី ផុសសុះសាយ។
៦៧ បង្កើតឪកាសសម្រាប់ខ្លួនឯង ល្អជាងចំបែងរងចាំឪកាស
បង្កើតឪកាសសម្រាប់គេផង ល្អជាងប៉នប៉ងចង់បានពីគេ។
៦៨ ខ្មៅដៃមួយដើម ចាររឿងពិសិដ្ឋមួយក្បាល
អ្នកប្រាជ្ញមួយរូប អប់រំមនុស្សមួយផែនដី។
៦៩ ជណ្ដើរជីវិត មានច្រើនកាំ អ្នកឡើងប្រចាំ យល់វែងឆ្ងាយ
អ្នកខ្ជិលច្រអូស ទាំងចិត្តកាយ រីករាយសប្បាយ កាំផ្ទាល់ដី។
៧០ រៀនជ្រើសបុគ្គល គំរូក្នុងចិត្ត រួចរៀនប្រព្រឹត្ត ដើរតាមគន្លង
រៀនអនុវត្ត កុំអោយខុសឆ្គង រៀនលើសរៀមច្បង ស្នងតំណែងលោក។
៧១ ព្រហ្មលិខិតជាអ្នកចារ ឯវាសនាយើងកំនត់
ចង់ធ្វើអ្វីអោយម៉ត់ចត់ ទោះនឿយហត់ស៊ូជានិច្ច។
៧២ ទឹកទន្លេមាននាចជោរ ចរន្ដហូរតាមរដូវ
ឯទឹកចិត្តតម្កល់នៅ ស្ងប់តទៅថេរចិរកាល។
៧៣ វិថីសួនច្បារ គយគន់ទស្សនា ទៅហើយទៅទៀត
វិថីជីវិត វេលាកំរិត ទៅមិនត្រឡប់។
៧៤ ស្កប់ស្កល់នូវអ្វីដែលខ្លួនមាន ធ្វើបុណ្យដាក់ទានដល់សង្គម។
៧៥ ពេលរស់ជួបជុំភ្លេចប្រព្រឹត្ត រវល់រាប់មិត្តភ្លេចម៉ែឳ
ដល់ពេលជីវិតលោកចាកទៅ ទើបភ្ញាក់ហ្មងសៅវិប្បដិសារី។
៧៦ ចង់ស្វែងការងារកុំភ័យភិត បែរមានគំនិតថាខ្លួនអន់
ការងារបង្រៀនម្ចាស់តូចតន់ បណ្ដោះអាសន្នត្រូវអត់ធ្មត់។
៧៧ បើស្អប់អំពើអាក្រក់ហើយ កុំសោះឡើយ ទៅយកអំពើនោះសាងលើគេវិញ។
៧៨ ធម្មជាតិនៃអ្នកប្រមឹក តែងរលឹក នឹកដបស្រា
ធម្មជាតិនៃអ្នកសិក្សា តែងប្រាថ្នា អប់រំខ្លួន។
៧៩ ស្រមោល នៅក្បែររូប ពេលមានពន្លឺ
សម្បជញ្ញៈ តែងបំភ្លឺ ទោះយប់ទោះថ្ងៃ។
៨០ សំលៀងសតិ អោយមុត សំលៀងប្រាជ្ញា អោយស្រួច
អប់រំចិត្ត អោយស្ងប់ អប់រំកាយ អោយណាយ។
៨១ យសសក្ដិលើស្មា ការគោរពមួយភ្លេត
យសសក្ដិក្នុងចិត្ត ការគោរពពេញមួយជីវិត។
៨២ ស្ដាប់ច្រើន មើលច្រើន អានច្រើន រៀនច្រើន កើនចំណេះ
សួរច្រើន គិតច្រើន វិភាគច្រើន ពិចារណាច្រើន កើនប្រាជ្ញា។
៨៣ ធ្វើខ្លួនឧស្សាហ៍ ជំនួសការខ្ជិល។
៨៤ ផ្ទៃមុខញញឹម សង្ឃឹមក្នុងចិត្ត។
៨៥ បំភ្លេកទុក្ខសោកអតីតកាល សម្លឹងគោលដៅអនាគតកាល ព្យាយាមអនុវត្តពេលបច្ចុប្បន្នកាល។
៨៦ បេះដួងមួយ ក្នុងបុគ្គលពីរនាក់។
៨៧ មើលសង្គមក្នុងផ្លូវផ្សេង រកវិធីផ្សេងដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម។
៨៨ ផ្អែម ល្វីង ជូរ ចត់ សាប ប្រៃ ហិល ជារសជាតិនៃជីវិត។
៨៩ ដោយអំណាចនៃការព្យាយាមមិនរាថយ ក្ដីសង្ឃឹមរាប់រយនៅតែមាន។
៩០ បើពិភពលោកពិតងងិតសូន្យឈឹង ខិតខំពង្រឹងខ្លួន ក្លាយជាពន្លឺ បំភ្លឺពិភពលោកវិញ។
៩១ ប្រាថ្នាសន្ដិភាពពិភពលោក រកជំរកសន្ដិភាពនៅក្នុងខ្លួន។
៩២ គោរពលើវិជ្ជាជីវៈ មនសិការអ្នកនឹងមិនស្ដីបន្ទោស។
៩៣ កូនល្អនាំសុខចូលគ្រួសារ កូនបាបសានាំទុក្ខចូលសង្គម។
៩៤ សាលារៀនមានគ្រប់កន្លែង បើចេះស្វែងនឹងប្រទះ។
៩៥ ធនធានសំបូរ នគរសប្បាយ
ធនធានខ្ជះខ្ជាយ រលាយដូចផេះ។
៩៦ បង្រៀនគេដប់ចេះដល់ដប់មួយ កុំគិតដេកព្រួយខំលាក់ចំណេះ។
៩៧ រៀនធ្វើល្អពេលនៅតូច កុំខិលខូចនាំខុសខាត។
៩៨ កាយស្អាត វាចាល្អ ចិត្តបរិសុទ្ធ
កាយលំទោន វាចាទន់ភ្លន់ ចិត្តមេត្តា។
៩៩ កល្យាណមិត្ត នាំជីវិត មានសោភ័ណ។
១០០ ទទួលគុណមួយដង ចងចាំតបស្នងមួយជីវិត។
និពន្ធដោយ សុខ គឹមហេង